Microsoft, Bill Gates’in yazdığı 6502 BASIC kodunu açık kaynak yaptı
Microsoft, bilgisayar tarihinin dönüm noktalarından biri olarak görülen yazılımını açık kaynak hâline getirdi. Şirket, Bill Gates’in 1976’da 6502 işlemcisi için geliştirdiği BASIC sürümünü GitHub üzerinden erişime sundu. Kodlar MIT lisansı ile paylaşıldı; böylece herkesin kullanmasına, değiştirmesine ve hatta satmasına izin verildi.
Bill Gates ve Paul Allen, 1975’te şirketin ilk ürünü olan BASIC’i Altair 8800 için geliştirmişti. Ardından Gates ve Microsoft’un ikinci çalışanı Ric Weiland, kodu 6502 işlemcisine uyarladı. Commodore, 1977’de bu sürümü 25 bin dolara lisansladı ve PET, VIC-20 ile efsaneleşen Commodore 64 bilgisayarlarında kullandı. Özellikle Commodore 64 milyonlarca satış yaparak kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasında büyük rol oynadı.
6.955 Satırlık Assembly Kodu
Yayınlanan kaynak kod, BASIC 1.1 sürümünü içeriyor. Bu sürümde, 1978’de Commodore mühendisi John Feagans ile Bill Gates’in birlikte geliştirdiği çöp toplayıcı iyileştirmeleri de yer alıyor. Commodore PET kullanıcıları için bu sürüm BASIC V2 adıyla biliniyordu. Toplamda 6.955 satır assembly dilinden oluşan kod, dönemin sınırlı donanımına uygun şekilde yazılmıştı.
Farklı Sistemlere Destek
Kaynak kodda dikkat çeken noktalardan biri de koşullu derleme desteği. Böylece farklı bilgisayar sistemlerinde çalışabiliyor. Desteklenen sistemler arasında Apple II, Commodore PET, Ohio Scientific ve MOS Technology KIM-1 yer alıyor. Kodun üzerindeki zaman damgaları ise 48 yıl öncesine, yani bilgisayarların emekleme dönemine uzanan tarihi bir dokunuş sunuyor.
Öne Çıkan Özellikler
6502 BASIC, dönemin ötesinde sayılabilecek bazı özellikler içeriyor:
- Kayan noktalı aritmetik
- Dizi desteği
- Matematiksel fonksiyonlar
- Girdi-çıktı işlemleri
- Bellek kullanımında verimlilik
- Dinamik değişken depolama
- Dize tabanlı çöp toplama
Bu özellikler, yazılımın sınırlı donanım koşullarında bile güçlü ve esnek olmasını sağlamıştı.
Microsoft İçin Dönüm Noktası
Microsoft, yayımladığı notlarda BASIC’in şirketin büyüme yolculuğunda kilit bir rol oynadığını vurguladı. Lisans anlaşmaları sayesinde Microsoft, yazılımı farklı bilgisayar üreticilerine satarak iş modelini şekillendirdi. Bu süreç, MS-DOS ve Windows’tan önce Microsoft’un yazılım dünyasında güçlü bir konuma yükselmesine zemin hazırladı.
Microsoft, daha önce 2020’de GW-BASIC kaynak kodunu paylaşmıştı. Son hamleyle birlikte şirket, teknoloji tarihine damga vuran projelerini yeni nesil geliştiriciler ve teknoloji meraklılarıyla paylaşmaya devam ediyor.
